Celem projektu „Non-invasivE iN-vivo assessmenT Human aRtery wALls” (akronim ENTHRAL) jest opracowanie procedury diagnostycznej, pozwalającej na ocenę lokalnej sztywności tętnic, bez inwazyjnych lub obciążających organizm pacjenta procedur. Badania zaplanowane są na trzy lata.

 

Przedsięwzięcie o budżecie ponad 6 milionów złotych jest realizowane przez konsorcjum w składzie: Politechnika Śląska, Norweski Uniwersytet Naukowo-Techniczny (NTNU) w Trondheim oraz Szpital Miejski nr 4 w Gliwicach. Ze strony Politechniki Śląskiej biorą w nim udział pracownicy Katedry Techniki Cieplnej oraz Wydziału Inżynierii Biomedycznej. Kierownikiem projektu jest prof. Ryszard Białecki. Kierownikami zadań badawczych są dr hab. inż. Ziemowit Ostrowski, prof. PŚ, i dr hab. inż. Wojciech Adamczyk, prof. PŚ, a także prof. Leif Rune Hellevik i dr Jacob Sturdy z NTNU oraz dr n. med. Adam Golda ze Szpitala Miejskiego nr 4. Dwie śląskie placówki badawcze – Instytut Techniki i Aparatury Medycznej oraz Centrum Badawczo Rozwojowe American Heart of Poland – zadeklarowały zainteresowanie wynikami projektu.

 

10 listopada 2020 r. o godz. 12.00 (CET) odbędzie się seminarium rozpoczynające projekt. Podczas tego spotkania zostaną przedstawione główne działania badawcze i stosowane metody, spodziewane trudności i sposób ich pokonania. W planach wydarzenie to miało mieć charakter otwartej, stacjonarnej konferencji. Ze względu na pandemię seminarium będzie odbywać się w trybie zdalnym. Obrady będzie można śledzić pod adresem:  https://youtu.be/wgNDEy5myXk

 

Nadciśnienie tętnicze jest chorobą społeczną i może być spowodowane wieloma przyczynami. Jedną z nich jest zwiększona sztywność tętnic. Zwiększa się ona z wiekiem, w wyniku przebudowy struktury naczyń oraz niektórych chorób. Zmniejszona elastyczność naczyń powoduje, że fala ciśnienia wywołana skurczem mięśnia sercowego, odbijając się od ścian tętnic, nakłada się na maksymalne ciśnienie wytworzone w sercu. W wyniku tego zjawiska ciśnienie tętnicze (zwłaszcza rozkurczowe) zwiększa się, co może powodować wiele groźnych chorób. Wylewy krwi do mózgu, rozwarstwienie tętnic (tętniaki) to tylko niektóre z nich. Dla potrzeb diagnostyki nadciśnienia istotne jest, aby poznać jego przyczynę.

 

Idea projektu polega na rejestracji odkształceń tętnic pod wpływem pulsacji ciśnienia wywołanych pracą serca. Na tej podstawie, stosując zaawansowane metody modelowania przepływu krwi w elastycznych naczyniach, wyznacza się parametry materiałowe tętnic. Na ich podstawie można określić sztywność tętnic. Program badań obejmuje budowę tzw. fantomu, czyli odpowiednio opomiarowanego stanowiska laboratoryjnego odpowiadającego fragmentowi tętnicy. Ten fragment jest zasilany pompą o programowanej, zmiennej wydajności naśladującej cykl pracy serca. Pomiary na tym stanowisku z użyciem wysokiej klasy aparatu USG oraz ultraszybkich kamer pozwolą sprawdzić dokładność i odpowiednio dostroić opracowane modele przepływu krwi. Po uzyskaniu odpowiedniej precyzji modelu, zostanie on zastosowany do odtwarzania sztywności tętnic pacjentów-ochotników.

 

Projekt jest finansowany ze środków Norweskiego Mechanizmu Finansowego na lata 2014 – 2021 w ramach umowy nr UMO-2019/34/H/ST8/00624.