Czym jest rdza?
Jest to niejednorodna warstwa produktów utleniania żelaza i jego stopów, takich jak stal, w wodzie, wilgotnej atmosferze lub glebie, zawierająca głównie tlenki i wodorotlenki żelaza. Potocznie terminem „rdza” określa się również warstwy produktów utleniania innych metali, w tym utleniania żelaza w suchych gazach czy utleniania stopów metali nieżelaznych (np. zgorzeliny, naloty, warstwy pasywne). Mając wystarczającą ilość czasu, tlenu i wody, cała masa żelaza w końcu całkowicie zardzewieje i rozpadnie się. Popularną metodą zapobiegania korozji (rdzewieniu) jest ochrona katodowa. Polega na przyłączeniu zewnętrznej anody do chronionej konstrukcji w postaci metalu, który ma standardowy potencjał niższy niż materiał chronionej konstrukcji.
Dlaczego rdza jest niebezpieczna?
Oprócz tego, że rdza działa na skórę człowieka drażniąco, sama jej obecność osłabia, a nawet niszczy pierwotną strukturę, na której powstaje. Jednym z przykładów, gdzie rdza miała bardzo duży wpływ to katastrofa Silver Bridge w Wirginii Zachodniej w 1967 roku. Stalowy most wiszący zawalił się w mniej niż minutę, na moście zginęło 46 osób!
Most został nazwany „ Silver Bridge ”, ponieważ był to pierwszy w kraju most malowany aluminium . Został zaprojektowany z jezdnią o długości dwudziestu dwóch stóp i jednym chodnikiem o długości pięciu stóp. Na Srebrnym Moście zastosowano niektóre unikalne techniki inżynieryjne, takie jak łańcuchy oczkowe „High Tension”, unikalny system kotwiczenia i wieże „Rocker”. Srebrny Most był pierwszym mostem wiszącym tego typu, który został zbudowany w Stanach Zjednoczonych.
W latach 60' nie znano dobrych materiałów odpornych na korozję. Łańcuchy oczkowe zostały wykonane ze innowacyjnej w tamtym czasie stali węglowej, która jak wiemy nie jest odpowiednio odporna na działanie czynników atmosferycznych, a co dopiero chemicznych. Rdza potrzebowała aż 40 lat, by spowodować zjawisko pękania korozyjnego naprężeniowego oraz zmęczenia korozyjnego, by mogła przeobrazić zwykły dzień w horror.
Chociaż zawalenie się Silver Bridge było katastrofą, były pozytywne aspekty tego niepowodzenia. Inspekcje mostów są teraz bardziej rutynowe i dogłębne ze względu na Silver Bridge. Inżynierowie mają teraz większą wiedzę na temat zmęczenia korozyjnego i korozji naprężeniowej, co pozwala projektować i budować konstrukcje lepszej jakości. Dzięki dzisiejszej technologii, a także lepszym technikom projektowania i materiałom, istnieje nadzieja, że katastrofa Silver Bridge nigdy więcej nie będzie miała miejsca.
Tekst i redakcja: Maciej Gdala
Zdjęcia: Mateusz Pilszek